Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, Rusya’nın Avrupa’da Konvansiyonel Kuvvetler Antlaşması’ndan (AKKA) çekilme kararının, 7 Kasım’da yürürlüğe girmesiyle antlaşmanın diğer taraf devletlerce uygulanmasının “imkansız hale geldiği” belirtilerek, “Çekilme kararını üzüntüyle karşılıyoruz” ifadesi kullanıldı.
BAKANLIĞIN AÇIKLAMASI ŞU ŞEKİLDE:
“Rusya Federasyonu’nun Avrupa’da Konvansiyonel Kuvvetler Antlaşması’ndan (AKKA) çekilme kararını üzüntüyle karşılıyoruz. AKKA’nın mihenk taşlarından birini teşkil ettiği Avrupa güvenlik mimarisinde bilhassa 2007’den itibaren giderek artan bir aşınma müşahede edilmekteydi. Rusya’nın AKKA’dan çekilme kararının 7 Kasım 2023’de yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, diğer taraf devletlerce Antlaşma’nın anlamlı bir şekilde uygulanması maalesef fiilen imkansız hale gelmiştir. Ülkemiz, bu koşullar altında, NATO Müttefiki diğer AKKA taraf devletleriyle birlikte Antlaşma’nın uygulamasını gerek duyulacak bir süre için askıya almak durumunda kalmıştır.
Bu karar özünde geri alınabilir niteliktedir. Kanat rejimi dahil alt bölgesel sistemiyle ve sayısal sınırlamalarla askeri kuvvetler arasında denge, şeffaflık ve öngörülebilirlik sağlayan hukuki bağlayıcı nitelikteki AKKA’nın temellerine ve esas ilkelerine duyulan ihtiyaç devam etmektedir. Önümüzdeki süreçte Avrupa güvenlik mimarisinde ihtiyaç duyulabilecek güncelleme, ancak bu temeller üzerine inşa edilebilecektir.
Bu itibarla konuya ilişkin temaslarımızı ilgili tüm taraflarla sürdüreceğiz.
İçinden geçmekte olduğumuz olağanüstü dönemde, silahların kontrolü, silahsızlanma ve yayılmanın önlenmesi düzenlemelerinin tam olarak uygulanmasına geri dönülmesi uluslararası güvenlik bakımından her zamankinden daha da büyük önem taşımaktadır.”
ABD DE ASKIYA ALDI
ABD, Rusya’nın anlaşmadan çekilmesinin ardından kendi yükümlülüklerini askıya aldığını duyurdu. Rusya’nın antlaşmadan çekilmesinin, Avrupa’da güvenlik konusundaki çalışmaları baltalamaya yönelik olduğuna işaret edilen ABD Dışişleri Bakanlığı açıklamasında “Moskova’nın bağlı olmadığı bir antlaşmaya bağlı kalmaya devam etmememiz gerektiği sonucuna vardık” ifadesi kullanıldı.
KONVANSİYONEL KUVVETLER ANTLAŞMASI NEDİR?
Avrupa’da Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Antlaşması, 19 Kasım 1990’da NATO ile Sovyetler Birliği arasında imzalanan ve belirli askerî azaltmaları zorunlu kılan antlaşma. Soğuk Savaş’ın son yıllarında müzakere edilen ve tamamlanan antlaşma, Avrupa’da konvansiyonel askerî ekipmanların önemli kategorilerine kapsamlı sınırlar getirdi ve fazla silahların imha edilmesini şart koştu.
